Bu gün Osmanlı ordusunun komandanı Nuru Paşanın (Nuri Killigil) rəhbərlik etdiyi Qafqaz İslam Ordusunun Bakını erməni-bolşevik işğalından azad etməsinin 101-ci ildönümüdür.
1918-ci il mayın 28-də elan edilən və müsəlman şərqinin ilk respublikası olan Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin bir dövlət kimi yaranması və tarixə düşməsində, Bakının Azərbaycanın paytaxtına çevrilməsində Nuru Paşa və Qafqaz İslam Ordusunun xidmətləri əvəzsizdir.
Hər il sentyabrın 15-i Bakı daxil olmaqla, indiki Azərbaycan ərazilərini işğaldan azad edən, azərbaycanlılara qarşı həyata keçirilən soyqırımının qarşısını alan, xalqın yaddaşında xilaskar kimi yaşatdığı Nuru Paşanın və Qafqaz İslam Ordusunun əsgər və zabitlərinin xatirəsi anılır.
2018-ci il avqust ayının əvvəllərindən sentyabrın 15-dək Bakı uğrunda gedən döyüşlərdə Qafqaz İslam Ordusu 1130-dək şəhid verib. Ümumilikdə isə 1918-ci il iyunun ortalarından sentyabrın 15-dək Azərbaycanın azadlığı uğrunda döyüşlərdə Qafqaz İslam Ordusunun dörd mindən çox əsgər və zabiti şəhid olub.
Azərbaycanda müstəqil dövlətin qurulmasında müstəsna xidmətləri olan Qafqaz İslam Ordusunun komandanı Nuru Paşanın adı hər zaman Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti (AXC) ilə yanaşı çəkilir. Nuru paşa Cümhuriyyətin qurulmasında iştirak etməsə də, Bakının xilas edilməsində onun qədər qiymətli iz qoymağı bacardı. Azərbaycan xalqı onu hər zaman böyük xilaskar əsgər kimi xatırlayır.
1918-ci ilin avqust ayında Nuru Paşanın komandanlığı altında Qafqaz İslam Ordusu Bakıya daxil olanda ordu Abşeron rayonunun Qobu kəndində qərargah qurub. Bakının xilas edilməsi üçün Qafqaz İslam Ordusunun komandanı Nuru Paşa özünə qərargah kimi kənd sakini Kərbəlayi Qasımın evini seçib.
milletinsesi.info-ın əməkdaşları paşanın qərargah olaraq seçdiyi evdən reportaj hazırlayıb.
Kərbəlayi Qasımın nəvəsi Akif Qasımov baba evinin paşanın özü tərəfindən şəxsən seçildiyini bildirib:
“Qobu kəndi dəniz səviyyəsindən yüksəkdə yerləşir. Həmin ev strateji cəhətdən çox əlverişli idi. Çünki kəndin ən hündür və iki mərtəbəli evi olub. Demək olar ki, Bakını idarə etmək üçün bütün şərait var idi. Buradan Bakının hər yeri görünürdü.
