Çox təəssüflər olsun ki, İfadetv.com-un baş nazır cənab Əli Əsədova və ETSN naziri cənab Muxtar Babayevə ünvanladığı “ETSN-nin Şəki və Qəbələ Regional Meşə Təsərrüfatı Mərkəzi rəhbərliyi tərəfindən Qax, Şəki və Oğuz rayonu ərazilərində yerləşən cəmi 2200 ha sıx meşələrin kürünməsi nəticəsində flora və faunanın tamamilə məhv etdiliməsinə icazə verməsi, yəni bəşəriyyət əleyhinə qarşı törədilmiş cinayət əməllərilə” bağlı verdiyimiz 4 fevral və təkrar olaraq 16 fevral 2021-ci il tarixli rəsmi sorğularımıza bizə məlum olmayan səbəblərdən cavab verilməmişdir.
Ona görə də qərara aldıq ki, verdiyimiz sualların qismən cavablandırılmasını özümüz təmin edək. Əvvəlcə xatırladaq ki, iki ilə yaxındır ki, milli sərvətimiz olan təbiətimizin qorunmasıilə bağlı regionlardan gələn məlumatlar, şikayətlər və şəxsi araşdırmalarımız əsasında hazırladığımız silsilə araşdırma yazıları ictimaiyyətə təqdim etməklə yanaşı, eyni zamanda baş verən qanunsuzluqlarla bağlı müvafiq tədbirlərin görülməsi üçün aidiyyatı dövlət orqanlarına göndəririk. Lakin çox təəssüflər olsun ki, aidiyyatı dövlət orqanları nəinki lazımi tədbir görür, əksinə bizim araşdırmalardan xoşlanmayan ETSN-nin yerlərdəki səlahiyyət sahibləri nümayışkaranə formada qanunsuz əməllərini daha aqressiv formada həyata keçirməkdə davam edirlər. Sanki bu yaramaz əməllərilə demək istəyirlər ki, "HEÇ KİMDƏN QORXMURUQ, KİMSƏ ARXALANDIĞIMIZ OLİQARXLARA SÖZ DEYƏ BİLMƏZ!"
Təbii sərvətlərimizin misli görünməmiş və total formada məhv edilməsilə bağlı Qax,Şəki, Oğuz, Qəbələ və İsmayıllı rayonlarında apardığımız monitorinqlərin nəticələri əsasında hazırlanmış dövlət və ictimai əhəmiyytə malik aşağıdakı zəruri sualları qismən cavablandırırıq:
1. 21 avqust 2019-cu ildə əvvəlcə Şəkinin Bideyz kəndi yaxınlığındakı 150 ha meşə ərazisi, avqustun 25-də isə Cunud meşə dolayının 41.343- 47.042 kordinat nöqtələrindəki, Baqqal kəndi yaxınlığndakı 41.320 – 49.920 koordinat nöqtələrində yerləşən cəmi 1400 ha-ərazisində yerli sakinlərin məlumatına görə əvvəlcə qəsdən yanğın hadisəsi törədildikdən sonra yandırılmış meşə əraziləri ETSN tərəfindən işbazlara uzun müddətə icarəyə verilmiş və həmin sıx ağaclı meşəliklər 2020-ci ilin əvvəllərindən tamamilə kürünərək məhv edilməsinə başlanılmışdır (foto, video və peyk görüntüsü əlavə edilr) Sözügedən ərazilərdəki meşə fondunda sıx ağaclıq, eləcə də kolluq olduğuna görə ETSN –in regional səlahiyyətlisi ərazinin icarəyə verilməsinə əsas yaratmaq üçün, yəni meşənin nəzərdə tutulan bu yerini seyrək ağaclı zona kimi sənəddə göstərmək üçün burada qəsdən yanğın hadisəsi törədilmiş sonra yandırılmış meşə əraziləri ETSN tərəfindən icarəyə verilmiş və həmin sıx ağaclı meşəliklər 2020-ci ilin əvvəllərində tamamilə kürünərək məhv edilməsinə nazirlik rəsmən icazə vermişdir. Yerli sakinlərin çoxsaylı şikayətlərindən sonra bu ərazilərə 2020-ci ilin iyul ayında ETSN nazir müavinləri Firdövsi Əliyev və Vüqar Kərimov gizlin olaraq gəlmiş və kürünən ərazilərə baxış keçirmişlər.
- Şəki, Cunud meşəsi yandırlmış ərazi 27 avqust 2020-ci il
- Qax rayonun Zəyəm və Ləkit kəndləri yaxınlığındakı qalın meşə ərazilərinin tamamilə kürünərək yoxa çıxması faktını da peyk görüntülərilə eyni mənzərərni müşahidə etmək olar. Əgər 2005-ci il peyk görünütlərilə bu əraziləri müqayisə edilərsə, yaşı yüz illər olan palıd, fıstıq, şabalıd, və digər qiymətli ağacların olmasını müşahidə etmək olardı.
- Qax rayonunda ETSN-nin Qax Meşə Təsərrüfatı idarəsinin müdiri vəzifəsində işləyən Sərxan Əliyev törətdiyi saysız -hesabsız korrupsiya əməllərinə görə 2018-ci ildə vəzifəsindən azad edilmiş, lakin 2019-cu ildən nazir Muxtar Babayev tərəfindən yenidən daha yüksək vəzifəyə, Şəki Regional Meşə Təsəsrrüfatı Mərkəzinə müdir təyin edilmiş və 2020-ci ildə ilkin olaraq Qax –Şəki zonasındakı sıx meşə fondunun cəmi 2200 ha ərazisinin kürünərək məhv edilməsinə icazə vermiş, hal hazırda da Baş Layısqı və Baş Göynük kənd yolları arasında yerləşən 300 ha qalın meşə zolağının da traktorlarla kürünməsinə icazə vermiş, eləcə də Oğuz-Şəki magistral yolunun sağ tərəfindəki Oraban meşə ərazisinin 650 ha sahəsini ağır texnikanın köməkliyilə kürütdürərək yerini işbazlara satmışdır.
- Qax Ləkit kən meşəsinin bir hissəsi kürünmüşdür. Peyk görüntüsü.
- Qeyd edək ki, ETSN Meşələrin İnkişafı Depertamentinin Şəki Regional Meşə Təsəsrrüfatı Mərkəzinin müdiri Sərxan Əliyev təbii ki, istər Qax, istərsə də Şəki rayonu meşə fondu ərazilərini özbaşına olaraq işbazlara icrəyə verməsi absurddur. Çünki törədilmiş və törədilməkdə davam edən belə bir irimiqyaslı Bəşəri cinayətlərə yalnız ETSN rəhbərliyinin işbazlarla gizli sövdələşmələri nəticəsində Azərbaycanın Şimal-Qərb zonasındakı meşə fondunun flora və faunasının tamamilə məhv edilməsinə rəsmi icazə verilə bilər.
- Xatırladaq ki, meşələri kürümə yolu ilə məhv edilməsi Oğuz rayonu ərazisində də baş verməkdədir. Rayon, Tayıflı kəndi yaxınlığında ETSN layihəsi və 100000 manat vəsiti əsasında salınmış qoz bağı 2020-ci ilin payızında Qəbələ Regional Meşə Təsərrüfatı Mərkəzinin müdiri Alim Əlizadənin göstərişi əsasında qanunsuz olaraq şumlanaraq məhv edilmiş və bu ərazi əsassız olaraq yerli bələdiyyə sədrinə taxıl əkilməsi üçün satılmışdır. Eləcə də həmin kəndin kənarında yerləşən digər 7 ha yabanı meşə zolağı da şumlanaraq taxıl əkilməsi üçün kənar fiziki şəxsə icarəyə verilmişdir. ETSN-nin rəsmi qurumunun araşdırmaları zamanı faktlar təsdiqini tapsa da nəyə görəsə 13 ha meşə və külli miqdarda dövlətin sərmayə qoyduğu qoz bağının məhv edilməsinə və dövlətə vurulmuş zərərə görə cənab A.Əlizadə məsuliyyətə cəlb edilməmişdir.?!Yəni nəticə hasil olur ki, Qəbələ Regional Meşə Təsərrüfatı Mərkəzinin müdiri də Şəkidə və Qaxda olduğu kimi meşələrin kürünərək məhv edilməsini öz təşəbbüsü ilə deyil, birbaşa nazirin göstərişlərilə həyata keçirməsi mümkün olan cinayət hesab oluna bilər.
- Oğuz Tayıflı kəndi 100000 manata salınmış qoz bağı müdir A.Əlizadə tərəfindən tərəfinndən şumlanmışdır.
- Meşələrin intensiv məhv edilməsilə bağlı bunları qeyd edə bilərik:
- Qax rayonun bütün meşə əraziləri, eləcə də Cüdüllü kənd meşələri də 20 ildir ki, deputat Azər Kərimlinin adamlarının hücumlarına məruz qalırlar. Kənd sakinlərinin qax.org.az saytına verdiyi məlumata görə, artıq 4 həftədir ki, kəndin meşəlik sahələrindəki çoxillik ağaclar kütləvi şəkildə qırılır və naməlum istiqamətə daşınır.Yerli icra hakimiyyətinin və icra nümayəndəliyinin göz yumduğu bu meşə soyqırımında deputat Azər Kərimlinin adamlarının yaxından iştirak etdikləri bildirilir. Çıxılmaz vəziyyətdə qalan kənd sakinləri meşənin girişinə beton baryerlər qoyublar ki, meşə cəlladları əraziyə daxil ola bilməsinlər.Buradan da görsənən odur ki,yerli sakinlər meşələrimizi, milli parklarımızı daha yaxşı mühafizə edir,nəinki ETSN-nin əməkdaşları. Baxmayaraq ki. bütün ərazilərdə meşələrə videomüşahidə altında nəzarət vardır.
- Qax sakinləri Cüdüllü meşəsini deputat A.Kərimlinin meşə quldurlarından qoruman üçün yola betonlar qoyurlar.
- Eləcə də eyni cinayət hadisələri Oğuz rayonun Muxas kənd meşə dolaylarında da beş verməkdədir.
- Təkcə son bir il ərzində bu meşə dolaylarında müxtəlif diametrli 10000 ədədə qədər qiymətli meşə ağacları kəsilərək işbazlara satılmışdır. 2021-ci ilin Yanvarın 16-da Oğuz meşəsində diametri 45-55 sm olan və uzunluğu 1 m boyda doğranmış( parket üçün) palıd ağaclarını dövlət nömrə nişanı 61BB285 olan URAL markalı yük avtomobilinə yığıb meşədən çıxararkən Oğuz sakinləri avtomobilin qabağını kəsərək polisə şikayət etmişlər.
Polis məcbur olub cinayətkarları və URALı yerli Polis Şöbbəsinə aparmışdır. Dərhal yenə də ETSN səlahiyyətlisi A.Əlizadə polisə ETSN tərəfindən məhz bu ağacların kəsilməsinə icazə verən hansısa saxta rəsmi sənəd göstərdikdən sonra içi palıd ağacıilə dolu URAL sərbəst buraxılmışdır. Deməli, nəticəyə gəlirirk ki, ETSN-nin məmurlarının təşkil etdiyi saxta sənədlər əsasında meşələrdəki bütün qiymətli ağaclar kütləvi məhv edilərək birbaşa mebel və parket sexlərinə daşınılır. Külli miqdarda gəlir əldə edilir. 
- Oğuz Muxas kənd meşəsindən ETSN səlahiyyətlisi Alim Əlizadə palıdları kəsdirib Qəbələdəki sexlərə daşıtdırır.
- İstər Qax rayonun Cüdüllü meşəsinin , istər Oğuz rayonun Muxas meşələrinin, istərsə Şəki rayonun Bideyz meşələrinin qorunub saxlanması üçün yerli sakinlərin ağacların mühafizəsi üçün gördükləri tədbirlər və etirazlara baxmayraq ETSN səlahiyyətliləri əks mövqedən çıxış edərək meşə fondunun mühafizəsilə deyil, onun tamamilə məhv edilərək satılmasında və iblərini doldurmaqda maraqlıdırar və külli-miqdarda gəlir əldə edirlər. Törədilmiş irimiqyaslı cinayət faktlarına görə isə bu günədək adi bir ETSN əməkdaşı( meşə gözətçisi) belə cəzalanmamışdır. Yəni, bu o deməkdir ki, baş verən və verməkdə davam edən təbii sərvətlərimizlə bağlı qanunazidd hərəkətlərə ETSN rəhbərliyi şəxsən icazə verir. Odur ki, meşələrimizin mühafizəsi məsələsi hələlik qalıb sadə vətəndaşlarımızın ümidinə. O zaman təbii sual yaranır. Dövlət büdcəsindən maliyyələşən ETSN-in fəaliyyəti nəyə lazımdır? Əgər lazımsız quruma çevrilibsə, dövlət başçısı bu Nazirliyi niyə ləğv etmir?
- Şərqin “İsveçrəsi” kimi tanınan İsmayıllı rayonunda isə meşə fondunun yalnız magistral yol kənarlarında görünən hissəsi gözdən pərdə asmaq üçün saxlanılır. Vəssəlam. Bu rayonun meşə fondu da ETSN və işbazların gizli sövdələşmələri nəticəsində məhv edilərək tarixin arxivinə gömülmüşdür.
- Balakən rayonun Gürcüstana və Rusiya sərhədlərinə qədər uzanan dağlıq meşə fondundakı bütün palıd, göyrüş və fıstıq ağaclarının əksəriyyəti parket istehsalı üçün kəsilərək paytaxt Bakıya daşınmış və burada emal edildikdən sonra hər kv.m-i 22 manata satılması üçün parket dükanlarına verilmişdir.
- Dövri mətbuatda son vaxtlar yazılanlara nəzər salsaq aydın olar ki, ağac qətliyamı Azərbaycanın meşə fondu olan bütün rayonlarında, Lerik-Yardımlı-Masallıdan tutmuş Quba-Qusar-Xaçmazadək olan zonalarda bu özbaşnalıq hazırda da daha intensiv davam etməkdədir.Baxmayaraq ki, bütün meşələrimiz online rejimdə kameralar vasitəsilə dünyanın istənilən nöqtəsindən izlənilə bilər.
- Görünən budur ki, cənab nazir işinin mahiyyətini bilmir və bilmək də istəmir: "Azərbaycan Dövlət Neft Şirkətində rəhbər şəxslərdən olmuş Muxtar Babayev şəxsiyyət kimi təmiz şəxs ola bilər. Amma əsas səlahiyyət sahibi olmasına baxmayaraq meşələrimizin məhv edilməsinə, ağacların qırılmasının qarşısının alınmasında nəinki cəsarət nümayış etdirir, əksinə, tarixən görünməmiş forma və metoddan ( traktorlarla kürünmə üsulu) istifadə etməklə Azərbaycanın meşə fondunun axırına çıxmağa can atır. lakin bu adamın millət vəkili olduğu dövrdə də bircə cəsarətli çıxışının da şahidi olmamaışıq.
- Doğrudur, öz dövründə Hüseynqulu Bağırov çox mübarizə aparsa da meşə “qatilləri”nə qalib gələ bilmirdi. Lakin təəssüflər olsun ki, son 3 ildə H. Bağırovun reallaşdıra bilmədiklərini yeni nazir nəinki həyata keçirə bilmədi, əksinə təbii sərvətlərimiz və ekologiya ilə bağlı vəziyyət dəfələrlə pisləşdi. Meşələrimiz görünməmiş miqyasda – kütləvi surətdə kürünmə üsulu ilə məhv edildi. Və bu vandalizm aktları indi də geniş miqyasda davam etməkdədir. Ən pis hal isə budur ki, aidiyyatı dövlət qurumları da təbiətimizin qorunmasında nədənsə passivlik nümayış etdirirlər.Qaldı ki, fəlsəfə və iqtisadçı olan və meşə təsərrüfatı haqqında elə bir təsəvvürü olmayan cənab nazir Muxtar Babayev yaxşı olardı ki, nə qədər ki, Azərbaycanda meşə fondu tamamilə məhv edilməyib, ETSN-nin strukturlarına SOCAR-dan gətirib doldurduğu neft-qaz işçilərilə birlikdə öz xahişilə işdən azad olunma barədə ərizə yazıb getsinlər başqa işlə məşğul olsunlar.
- Cənab prezident İlham Əliyevdən xahiş edirik ki, hazırda Azərbaycanın bütün ərazilərində təbii sərvətlərimizin talan edilməsinin qarşısının alınması məqsədilə aidiyyatı üzrə hüquq-mühafizə orqanlarına lazımi göstərişlərini verməklə yanaşı, xalqımıza məxsus bütün meşə fondlarının bundan sonra qorunub gələcək nəsillərə saxlanılması üçün İranla həmsərhədd zonada yerləşən Kirkan meşələrinin də daxil olduğu UNESKO Fonduna daxil edilməsi təşəbbüsü ilə çıxış etsin.
- İFADET.COM -un araşdırma qrupu
- P.S. AZƏRBAYCANDA MEŞƏ FONDUNUN QALAN HİSSƏSİNİN QORUNUB SAXLANMASI ÜÇÜN YAXŞI OLARDI Kİ, BMT-NİN AZƏRBAYCANDAKI NÜMAYƏNDƏLİYİNİN VƏ ÖLKƏMİZDƏ FƏALİYYƏT GÖSTƏRƏN AVROPA ÖLKƏLƏRİNİN DİPLOMATİK NÜMAYƏNDƏLİKLƏRİ ÜMUMİ EVİMİZ OLAN YER PLANETİNİN MEŞƏ ÖRTÜYÜNÜN AZƏRBAYCAN HİSSƏSİNDƏ BAŞ VERƏN QANUNPOZUNTUSU HALLARINI PEYK GÖRÜNTÜLƏRİ VASİTƏSİLƏ DAİMA NƏZARƏTDƏ SAXLASIN və ÖZ ETİRAZLARINI BİLDİRSİNLƏR. AXI, YER PLANETİ HAMIMIZIN ÜMUMİ EVİ HESAB OLUNUR.
https://www.youtube.com/watch?v=t6kt3H9HndA
https://www.youtube.com/watch?v=5H0KFYKpMas
https://www.youtube.com/watch?v=TlgLbzo0hto
https://www.youtube.com/watch?v=K0PaUTVv7vA
https://www.bbc.com/azeri/azerbaijan-50597718
