Xaricdə təhsil son illər gənclər arasında ən populyar istiqamətlərdən birinə çevrilib.
Daha keyfiyyətli təhsil, beynəlxalq mühitdə təcrübə qazanmaq, xarici dil biliklərini artırmaq və qlobal əmək bazarında rəqabət qabiliyyətini yüksəltmək istəyən minlərlə azərbaycanlı gənc hər il Avropa, Asiya və Amerika və s. ölkələrə üz tuturlar. Təbii ki, hər bir halda bu, alqışlanmalı məqamdır.
Lakin arzulanan təhsil təcrübəsi bəzən gözlənilməz bir maneə ilə üzləşir. Bəzən xaricdə əldə edilən diplomun Azərbaycanda tanınmaması kimi reallqlar da olur.
Diplomların tanınmaması problemi yalnız fərdi karyera planlarını deyil, həm də dövlətin insan kapitalına yatırdığı potensialı zərbə altında qoyur.
Çünki illərlə əziyyət çəkərək, maddi və mənəvi resurs sərf edərək təhsil alan gənclər, ölkəyə qayıtdıqda ixtisaslarını rəsmi şəkildə təsdiq etdirə bilmədikləri üçün əmək bazarına daxil olmaqda çətinlik çəkirlər.
Amma burada diplomu hansı ali təhsil müəssisəsindən almağın da önəmli rol var. Bəzən gənclərimiz heç bir hüquqi keçərliliyi olmayan, tanınmayan universitetlərə üz tuturlar ki, bu da sonucda diplomun tanınmamsı ilə nəticələnir.
Bu vəziyyət xüsusilə son illərdə beynəlxalq təhsil bazarındakı dəyişikliklər, bəzi universitetlərin akkreditasiyasız fəaliyyət göstərməsi və tədris formalarının standartlara cavab verməməsi ilə daha da aktuallaşıb.
Yəqin hər kəs üçün maraqlı olar, 2024-2025-ci tədris ilində neçə gəncin xaricdən gətirdiyi diplom ölkəmizdə tanınmayıb?
Bu rədd cavablarının əsas səbəbləri nələrdir və hansı ölkələrdən diplomların tanınmaması halları daha çox müşahidə olunur?
4998 gənc diplomunun tanınması üçün müraciət edib
Modern.az xəbər verir ki, AzEdu.az Təhsil Portalı mövzu ilə bağlı Elm və Təhsli Nazirliyi Təhsildə Keyfiyyət Təminatı Agentliyinə (TKTA) sorğu ünvanlayıb.
Agentlikdən sorğumuza cavab olaraq bildilirb ki, 2024-2025-ci il tarixlərində Təhsildə Keyfiyyət Təminatı Agentliyinə daxil olmuş 4998 müraciətçinin 4077-si barədə müsbət qərar verilərək müvafiq şəhadətnamələr təqdim edilib.
Ancaq 921 nəfərin müraciəti mənfi qərarla yekunlaşmışdır.
Xarici diplomların tanınmamasının əsas səbəbləri
Qeyd edilən tarixlərdə xaricdə əldə edilən kvalifikasiyaların ölkə ərazisində əsas tanınmama səbəbləri aşağıdakı kimi təsnifatlandırılıb.
Tədris yükünü mənimsəmək üçün təhsil aldığı ölkənin ərazisində tələb olunan normativdən az olma; Autentik (həqiqi) olmayan diplom; Ekvivalenti olmayan ixtisas; Təhsilalma forması; Akkreditasiyasız ali təhsil müəssisəsi.
Ən çox müraciət olunan ölkələr üzrə müraciətlərin sayına nəzər saldıqda Türkiyə Respublikasından 1453, Rusiya Federasiyasından 1367, Ukraynadan 1033, Gürcüstandan 220, Birləşmiş Krallıqdan 198, Belarus Respublikasından 147, Macarıstandan 74, Polşa Respublikasından 70, Amerika Birləşmiş Ştatlarından 49, İtaliya Respublikasından 48 müraciət edilib.
Rəqəmlər göstərir ki, 2024-2025-ci tədris ilində xaricdə təhsil alan azərbaycanlı gənclərin əksəriyyəti diplomlarının tanınması üçün müsbət qərar alıb.
Lakin 4 998 müraciətdən 921-i rədd edilib ki, bu da təxminən beşdə birinə bərabərdir. Bu reallıq onu da diqtə edir ki, hər bir halda gənclərimiz təhsil üçün xaricə üz tutanda seçimlərinə də diqqətli yanaşmalıdırlar. Bəzən elə universitetlər seçilir ki, onun adı belə elm və təhsilə məlum deyil.
